1.       

Rok osiedlenia się Żydów:

Pierwsze wzmianki o Żydach mieszkających w Dąbrowie pochodzą z początku XVII wieku.

2.       

Początki gminy:

Niewiele mamy informacji o Żydach w Dąbrowie z 2. połowy XVII wieku. Być może ich liczba wzrosła na tyle by założyć oddzielną żydowską gminę wyznaniową będącą zapewne, podobnie jak inne okoliczne gminy, przykahałkiem – partykularzem pobliskiego kahału grodzieńskiego. Kiedy w 1713 roku król August II wydał przywilej na targi i jarmarki dla Dąbrowy to wyraźnie w nim stwierdzono, że w Dąbrowie istniała już szkoła żydowska czyli bóżnica, łaźnia i cmentarz, czyli wszystkie elementy konieczne dla posiadania własnej gminy wyznaniowej. Stwierdzono w nim również, że były one zwolnione ze wszelkich kontrybucji, opłat i składek.

3.       

Gdzie w mieście znajdowała się główna dzielnica żydowska?

Wyznawcy religii mojżeszowej koncentrowali się wokół rynku. Gospodarstwa żydowskie stanowiły większość w rejonie głównych ulic miasta: placu Kościuszki, ul. Szkolnej oraz ul. Kamieńskiej i ul. 3 Maja.

4.       

Rabini:

1. Jechieliel/Yechiel Michael  Ołan/ Oljan ok. 1870 r.

2. Menachem Mendel - budowniczy synagogi ok. 1874 r.

3. Benjamin Pomeranz - lata 90. XIX w. i początek XX w.

4. Mosze/ Mojżesz Gerszon Mowszowicz (1854 -1932); rabin w latach1910 - 1932

5. Chaim Dawid Katz (zięć rabina M. G. Mowszowicza)  ostatni rabin dąbrowskiej gminy, zginął w Treblince (1942 r.).

5.       

Liczba Żydów do 1939 r. – procentowe odniesienie do populacji:

1847 r.  Dąbrowski Okręg Bóżniczy liczył 966 Żydów;

1897 r.  Żydzi stanowili ponad 75% mieszkańców miasteczka;

1904 r.  78,2% ogółu mieszkańców;

1921 r.  3014 mieszkańców, w tym  1218 Żydów, 40,41%;

1939 r.  2350 Żydów, nie ma  danych ogółu mieszkańców

6.       

Holocaust:

Niemcy po raz wtóry pojawili się w Dąbrowie pod koniec czerwca 1941 roku. Już w pierwszych dniach, oskarżyli Żydów o zamordowanie niemieckiego oficera i podłożyli ogień pod miasto. Na początku lipca Niemcy zamordowali 27 młodych mężczyzn, których rzekomo zabrali na prace przymusowe. Getto zostało utworzone najprawdopodobniej we wrześniu 1941 roku. Likwidacja getta nastąpiła 2 listopada 1942 roku. Żydów zmuszono do marszu do obozu przejściowego w Kiełbasinie k/Grodna. Następnie dąbrowscy Żydzi zostali wywiezieni do obozu zagłady w Treblince (transport nr 112) i zabici.