DĄBROWA WCZORAJ
RABIN MOJŻESZ GERSZON MOWSZOWICZ (1854-1932)
Mojżesz Gerszon Mowszowicz, mój pradziad, urodził się w roku
1854 (tiszri 5615 - cheszwan 5693) w Dąbrowie Białostockiej (zwanej wówczas Grodzieńską) i w niej także dorastał.
Uczył się i
uzyskał uprawnienia rabinackie w mieście Raduń. W roku 1875 objął kierownictwo jesziwy w
Łomży.
Poślubił Esterę, córkę rabina Chaima Simchy ze Sztabina, z którą miał sześcioro dzieci, 3
córki: Złata, Zysa i Lea, oraz 3 synów: Daniel, Izaak i Jakub.
W roku 1890 został mianowany rabinem Sidry, a w roku 1910 także rabinem
Dąbrowy. W roku 1929 został również rabinem gminy Nowy Dwór.
W czasie wielu lat pełnienia swej
funkcji rabin Mowszowicz uchodził w społeczności żydowskiej za wpływową i szanowaną postać i wielu
zwracało się do niego by zasięgnąć opinii i rady. Był także aktywny w życiu publicznym miasta i
przed I wojną światową zasiadał w Radzie Miejskiej Dąbrowy.
Dwu synów rabina Mowszowicza także
zostało rabinami. Rabin Daniel Mowszowicz w Kielmach na Litwie oraz rabin Jakub Mowszowicz, który
był założycielem i pierwszym redaktorem wileńskiego czasopisma “Das Wort”, a następnie rabinem
Brzostowicy Wielkiej.
Dwie córki rabina Mowszowicza poślubiły rabinów. Zysa wyszła za
rabina Chaima Dawida Katza z Rudyszek, a Lea za rabina Nisana Ecksteina z Kuźnicy.
Rabin Mojżesz
Gerszon Mowszowicz zmarł w Dąbrowie 22 listopada 1932 roku i został pochowany na miejscowym
cmentarzu. Następcą Mojżesza Gerszona na krześle rabinackim został jego zięć Chaim Dawid Katz,
ostatni rabin Dąbrowy, aż do zamordowania go w Treblince w grudniu 1942 roku.
Prawie wszyscy
potomkowie rabina Mowszowicza zginęli w Zagładzie, poza dwoma wnukami, którzy wyemigrowali do
Izraela jeszcze przed II wojną światową. Jednym z nich był mój ojciec Juda syn Izaaka
Mowszowicza.
Kiki Harary, z domu Mowszowicz
PRAWNUCZKA RABINA M. G. MOWSZOWICZA - KIKI HARARY (z domu Mowszowicz córka Yehudy Mowszowicza - wnuka rabina i Mali Amalii z domu Zuckermann - Chechy)